Bullying-a Euskadin

Aurkezten diren datuak EHU-ko Psikologia Fakultatearen tesia proiektu baten barruan daude. Proiektuaren zuzendaria: Maite Garaigordobil. Doktoregaia: José Antonio Oñederra.

Gehien ematen den mailan 6.maila da eta jazarpen psikologikoa batez ere.

Bullying indizea gorantz doa LH-ko azken kurtsoetan eta beherantz DBH-n. Gailurra LH-6-an dago.

Zaila da kurtsoka edo adineko datuak aurkitzea beste azterlan batzuetan.

Inglaterran %10eko indizea ematen da lehen hezkuntzan (Whitney&Smith 1993). Aditu gehienek LH eta DBH nahasten dituzte.

Bullying psikologikoa askoz arruntagoa da fisikoa baino, bai LH-n bai DBH-n,baina hori ere tratu txarra da.

Bullying indizea %5,8koa da Euskadin.

Ikaslego biktimaren %14,3 batek ez dio inori ezer esaten arazo honen aurrean.

Tratu txarren ehunekoak altuagoak dira lekuko gisa egile gisa baino.

Egile nagusiak “mutil batzuk” dira, gehienetan gela berekoak.

Patioan gertatzen da batez ere.

Gehien errekzionatzen dutenak lagunak eta familia dira.

Hauek dira hemen, Euskadin, arazoaren gainean ikertutako datu batzuk. Normalean, orokorrak eta oso antzekoak dira komunitate guztietan, horrek esaten digu adinaren ezaugarri pikologikoak direla. Baina nahiz eta ezaugarri nahiko orokorrak izan, arazo bat da gizartean eta honekin amaitzea da gure helburua.

Hor dozue blogaris!

Eskola jazarpenari buruzko liburu batzuk

1. Bullying. Acoso escolar
Rosa Serrate.
Bullying - Acoso Escolar busca soluciones no sólo para aquellos padres y educadores que afrontan día a día este problema, sino para toda la sociedad, ya que como afirma Rosa Serrate "El Bullying es un fenómeno que nos afecta a todos".
La lectura de esta obra permitirá a todos conocer las causas del acoso escolar partiendo así del origen del problema y planteando la necesidad de encontrar soluciones a esta cuestión. Como afirma la autora: "Es aconsejable empezar a trabajar la educación emocional lo más pronto posible, y facilitar a nuestros niños y adolescentes alternativas de conducta ante la agresión".
Bullying - Acoso Escolar es una guía práctica para todos aquellos padres y educadores que quieren evitar estas situaciones y que son capaces de afrontarlas desde la base, como es una educación basada en el respeto a los demás y en la propia autoestima.



2. SOS Bullying. Prevenir el acoso escolar y mejorar la convivencia.
Ferran Barri.
La presente obra trata de poner de manifiesto la situación que vive el sistema educativo español analizando de forma detallada las diferentes problemáticas con las que conviven día a día los miembros de la comunidad educativa. Una de ellas, quizá la más importante, es las situaciones conflictivas a las que se enfrentan tanto alumnos como profesores y padres, debidas a casos de acoso escolar, de indisciplina, de problemas de adaptación, de violencia... En este libro su autor analiza estas situaciones y plantea propuestas concretas para mejorar la convivencia en las aulas.




3. Bullying. El acoso escolar.
William Voors
La violencia en la escuela tiene actualmente gran difusión en los medios informativos, dada la problemática social que conlleva. Según revelan estudios recientes, en España, sin ir más lejos, uno de cada cuatro alumnos es víctima de la violencia escolar. El índice de acoso en las aulas, en su mayoría de tipo psíquico, es hasta siete veces más alto en los alumnos de primaria que entre los que acaban bachillerato. Desde hace varias décadas, investigadores de muchos países vienen informando de las serias consecuencias que conlleva el acoso escolar, que en casos extremos puede llevar al suicidio, de lo que lamentablemente tenemos ejemplos recientes. Este libro constituye un recurso indispensable para los padres cuyos hijos se ven afectados por este creciente fenómeno. El autor, profundo conocedor del tema, define las numerosas variantes de las conductas abusivas, proporciona listas de signos gracias a los cuales los padres podrán descubrir si su hijo está siendo víctima de acoso y contiene sugerencias sobre cómo poner en práctica líneas de conducta que contrarresten el comportamiento abusivo.




4. Acoso escolar ¡no!. Aprende a decir ¡No!
Stéphanie Duval, Manu Boisteau

Esta colección explora situaciones de la vida cotidiana en las que los niños pueden verse desprotegidos o desamparados, ofreciendo consejos para rechazarlas y saber cómo reaccionar.

Bullying-i buruz istorio batzuk

Benetazko istorio da hau:




Kortometraje bi:

Eskolan irakatsi behar den jarrera

Umeek ikusten duten guztiak ikasten dute. Ereduen bitartez aukeratzen dituzte euren jarrerak, hau da, euren inguruan biolentzia ikusten badute jarrera biolentoa izaten ikasiko dute. Horrexegatik garrantzia handia dauka ohitura onak erakustea haurtzaroan, eta ez bakarrik hitzekin kontatzen baizik eta haiek jarrera onak ikusi behar dituzte euren inguruan.

Hona hemen jarreran eragina duten idei batzuk:

HAU SINISTEN BADUT....

􀂾 Pertsona batzuk beste batzuk baino gehiago balio dute.
􀂾 Gehiengoek eskubidea dute gutxiengoen gainetik egoteko.
􀂾 Emakumeak gizonak baino gutxiago dira.
􀂾 Kultura batzuk beste batzuk baino nagusiagoak dira.
􀂾 Helburuak lortzea da balio duen bakarra, edozer edota edozein gainetik.
􀂾 Indarra erakutsiz lortzen da besteon errespetu eta onespena.
􀂾 Botere gehiago daukanak besteon gainetik erabaki dezake.
􀂾 Kalte egiten badizute, mendekua da irtenbide bakarra.
􀂾 Sentimenduak tontakeriak eta garrantzi gabeko gauzak dira.
􀂾 Edozein gauza egin daiteke besteon onespena lortu nahi badugu.
􀂾 Gorputz-hizkuntza (bultzakadak, ukitzekeriak, keinuak) eta aho-hizkuntza erasotzailea erabiltzeak (irainak, irrifarrekeriak, mesprezuak…) ez du inolako garrantzirik.
􀂾 Pertsona bat gaizki sentitzen denean, isiltzea da onena inor kontura ez dadin. Gertatzen ari zaiona esaten badu, ahularena egiten du eta eraso diezaiokete.
􀂾 Laguntza bilatzea eta eskatzea balio ez duen jendearen ezaugarria da.
􀂾 Norberak, berak bakarrik, bilatu behar du bizitza.
􀂾 Gatazkak eta arazoak geroari begira katastrofe potentzialak dira.
􀂾 Egia bakarra dago, jakin jakiten da zer den ona eta zer den txarra...

HONELAKO HARREMANAK IZANGO DITUT

􀂾 Nire iritziak inposatu nahi ditut eta ezin badut indartsuenaren menpe jartzen naiz.
􀂾 Gutxitan hitz egiten dut nire gauzei buruz, bihotzez..
􀂾 Jendeak mesfidantza sortarazten dit eta azkenean inoiz ez dut nire burua azaltzen naizen moduan.
􀂾 Ez ditut sentimendu ezkorrak identifikatzen sentitzen ditudanean, ezeztatzen ditut edota disimulatu egiten ditut. Azaltzen baditut, era ezkor batean egiten ditut, erasoka, nire burua baztertzen, ansietatean edo depresioan erortzen, gauza guztietatik inhibitzen…
􀂾 Nire boterea adierazten dut ahozko, keinuzko edo fisiko eraso eta indarraren bitartez, bestela mende hartzen naute eta isiltzen naiz.
􀂾 Gauza guztien gainetik nik irabaztea bilatzen dut besteak kontuan hartu gabe. Menpe daudenen artean banago ez ditut nire eskubideak defendatzen eta uko egiten diet, azken finean ez du merezi eta.
􀂾 Nire borondatearen kontra izanda ere, gauzak egiten ditut nahiz eta bat ez etorri.
􀂾 Askotan aurkitzen dut nire burua emozio xantaietan, erruak botatzen, menpekotasun konpromisoetan, boterearen boterea lortzeko borroketan, atsekabean, beldurrean...



BESTE HAU SINISTEN BADUT....

• Pertsona bakoitza bakarra da, beraz, altxor bat.
• Pertsona bakoitzak baditu bere ahalmenak.
• Pertsona guztiek eskubide berberak ditugu, alde batera utzirik norberaren sexua, kultura, sinismenak, aukera afektibo-sexuala, adina...
• Zaren bezalakoa onartzen bazaituzte, asetze-maila handia da.
• Norberarekiko errespetua besteekikoaren parekoa da.
• Taldean hobeto hartzen dira erabakiak.
• Pertsona bakoitzak badu bere boterea eta autoritatea.
• Norbait gaizki badago, irtenbide bat bilatu behar da eta behar izatekotan laguntza ere bai.
• Beste pertsonekiko harreman positiboek zoriontsuak egiten gaituzte.
• Eraso, irain, konparaziorik gabeko hizkuntza erabiltzeak, komunikazioa errazten du.
• Sentimendu eta emozioak funtsezkoak dira bizitzan, positiboki azaltzeak hobeto bizitzea ahalbidetzen du.
• Pertsona bakoitzak “BAI” edo “EZ” esateko eskubidea du, egokia iruditzen zaionean.
• Gatazka eta arazoei aurre egiten eraldatu daitezke.
• Hainbat pertsona, hainbat egi.
• Oso garrantzitsua da guztiei entzutea eta hitz egiteko aukera ematea.
• Aniztasunak aberasten gaitu.


BESTELAKO HARREMANAK IZANGO DITUT

• Akordioak lortzen saiatzen naiz guztion nahiak eta iritziak jasoak izan daitezen eta denok taldearen kide senti gaitezen.
• Sentimendu positiboak azaltzen ditut, nire barrutik abiatuta hitz egiten dut.
• Jendearengan konfiantza dut eta naizen bezelakoa agertzen naiz besteen aurrean.
• Ohartzen naiz noiz nagoen gaizki eta badakit sentimendu hauek bideratzen positiboki nire printzipioei eutsiz.
• Nire botere pertsonala erabili egiten dut nire gauzak ondo adieraziz eta besteek ere gauza bera egin dezaten utziz.
• Onartu egiten dut taldeko pertsona bakoitza funtsezkoa dela eta bera gabe taldea ez litzatekela berdina izango.
• Pertsona bakoitzari bere protagonismoa ematen diot.
• Gatazkaren aurrean alde guztien asetzea bilatzen dut.
• Sortzen ditudan harremanak benetako errespetuan oinarriturik daude.
• Bizikidetzarekin gozatu egiten dut: eman eta jaso egiten dut.
• Besteon aukerak errespetatu egiten ditut eta nireak defendatu.
• Egoera eta pertsona bakoitzaren alde positiboa bilatzen dut.
• Niri dagokidanez eta nitaz arduratu egiten naiz denak ondo funtziona dezan.
• Besteokin konpromisoa hartzen dut eta ahal dudan gauzetan laguntza ematen dut.

Zelan antzematen da Bullying-a klase baten?

Eskola-jazarpenak klase baten ematen ari direla jakiteko, ondorengo pausuak antzeman behar dituzu:

· Zapaltzaile bat edo gehiago, eta babes gabeko biktima egon behar dira.

· Indartsuenaren eta ahularen artean desoreka egon behar da. Desoreka hori agerikoa izaten da normalean: indarrean, gorpuzkeran, maila psikologikoan eta sozialean... Beraz, alde horretan biktima babes gabe sentituko da beti.

· Jazarpenak etengabeak dira, behin eta berriro errepikatzen dira pertsona berberaren kontra.







Zelan ikus ditzakegu tratu txarrak?

Neska edo mutil bat beste ume batekin sartzen denean: ezizen dezatseginak jarriz, iseka eginez, irain eginez, mehatxuka, bere gauzak botatzen, jotzen edo taldetik baztertzen.

Patioan, pasabideetan, komunetan eta ikasgelan ere askotan gertatzen da. Batzuetan helduen aurrean batzuek beste bati irain edo iseka egiten diete eta geo jolsten izan dela esaten dute andereñoari edo bestea kexati bat dela aipatzen dte ere bai. Baina kasu hauetan biktima txarto sentitzen da eta tratu txarra da.

Batzuetan, erasotzaileek besteoi esaten diete ez hitz egiteko biktimarekin edo salatu egiten dute gezurra izanik.

Mutil edo neska batzuk indarkeriaz eta harrokeriaz jokatzen dute barregarriak edo jaorrak izateko besteon aurrean, eta besteok txalotu edo barre egiten duten bitartean, jarraituko dute jarrera horrekin kide baten kontra (beraiek bezain indartsua ez den baten kontra edo lotsagaitik aurre egiten ez duen baten kontra.

Mutilak batzutan, neska baten gainean gezurrak esaten dituzte ikastetxetik, beraiekin atera nahi ez duelako edo haiek esaten diotena egiteko prest ez dagoelako soilik. Hori ere bai, trat txarra da.




Tratu txarren aztarnak:

· Ikasle baten kontra ikasgelan etengabe dauden oihuak.
· Ikasle "desberdinei" bere izaeraz edo aspektu fisikoagatik egiten dituzten burlak.
· Ikaslearen aldaketa ulertezinak: tristura, isolatze pertsonala,..
· Ikasle taldearen ohizko parte hartzean ez egotea.
· Mailetan, komunetan eta atean agertzen diren pintadak. Begiratu askotan agertzen den izena.
· Indarkeri jarrera fisikoak, azalpen zailak dituztenak.

Indibiduoen perfilak

Kasu hauetan egin behar den lehenengo gauza biktima eta erasotzailea identifikatzea da. Jakin behar dugu biok txarto pasatzen dutela eta laguntza behar dutela biok.

ERASOTZAILEA

Normalean erasotzailea nagusitasun jarrera dauka etengabe. Arazoak eta zailtasunak gainditzeko eredu biolentoa erabiltzen du beti, euren burua besteon azalean ikusteko zailtasunak ditu, familian harreman hunkikor txikia dauka eta enpatia gutxi dauka.
Psikologoen ustez, ume batek bullying-a praktikatu dezake:
· Besteok berak nahi duen gauza guztiak egiteko.
· Boterearen sentsazioa gustatzen zaiolako.
· Bere buruarekin ondo sentitzen ez delako.
· Beste umeekin eroso sentitzen ez delako.
· Etxean, eskolan edo familian jazarpenen bat jasotzen duelako.
· Helduengandik mespretxua sentitzen duelako.
· Etengabeko presioa jasotzen duelako ekintza guztietan bere arrakasta bilatzen dutenengandik.


Erasotzaileek euren boterea era desberdinetan erakusten dute euren biktimeengan: jotzen dituzte, molestatzen dituzte, zirikatzen dituzte, mote desatseginak jartzen dizkiete, biktimen gainean gezurrak kontatzen dituzte biktimeen kalterako, baztertzen dituzte, baliogabetzen dituzte,...


BIKTIMA

Normalean, erasotzaileek erantzuteko trebetasun falta dituzten umeak bilatzen dituzte , oso gizartekoiak ez direnak. Oso sentiberak eta ahulak izaten dira, talderen morroiak dira beti eta ez dute horren kontra inolako erantzunik ematen sentitzen duten lotsagatik.

Zelan garatzen da Bullying-a?

Henar L. Senovilla gai honi buruz hitz egin duen psikologa eta kazetari bat da. Honek dio bullyinga agertzeko zergatiak asko izan daitezkela, eta oso desberdinak izaten direla normalean. Baina orokorrean agertzeko faktore nagusiak norbanako egoera pertsonala,familiaren egoera eta eskolaren egoera dira.

Alderdi pertsonalean, erasotzaileak maila nagusi baten ikusten du bere burua beste kideen laguntza izaten duelako edo biktimaren segurtasun pertsonala ahulagoa delako. Erasotzaileak nahi duena da biktima txarto pasatzea bere nagusitasuna argi geratzeko danon aurrean.


Erasotzailearen familiaren egoera ere bai izan daiteke bullying-aren zergati bat. Senar-emazten arteko tentsioa, egoera sozioekonomiko txarra edo etxearen antolaketa eskasa eragina izan ahal du umearen jarreran eta honek garatu dezake jarrera biolentoa.

Ikastetxeak ere bai eragina izan daiteke fenomeno honengan. Jazarpenak egon daitezke edozein ikastetxean, publiko edo pribatuan, baina aditu batzuen ustez ikastetxea oso handia bada jazarpen gehiago egoteko arriskua dago. Agian, zaintza txikiago dagoelako ikastetxe handietan edo umeak kontrolatzea zailagoa delako. Ikastetxeko pasabide guztietan irakasle edo zaintzaileak egon behar dira umeak zaintzeko eta kontrolatzeko. Honetaz gain, ikastegian umeekin eukitzen dugun harremana oso garrantzitsua da, errespetu faltak, mespretxua, mehatxuak edo bazterketa irakasle eta ikasleen artean giro biolento bat sortzen dute ikasgelan. Ikastetxearen betebeharra ez da bakarrik irakastea, jarrera sozial berriak sortzeko laguntza eskaini behar du ere umeei.

Orduan, bullyingaren zergatiak hezkuntza ereduetan ikusi daitezke erreflejatuta. Balore edo arauen eza, elkarbizitzeko arauen eza, umeek zigorrak forma biolento baten jasotzea eta arazo eta zailtasun guztiak biolentziarekin gainditzen ikastea... Egoera guzti hauek giro biolento bat sortzen dute umeentzako, eta hauek hazten badira eredu hauek ikusiz nerabeak izaten direnean eredu biolento horiek kanporatuko dituzte haiek beharrezkoak ikusten dituztenean.

Erasotzaileek jarrera ona izaten dutela uste dute, haientzat nomala dena egiten ari dira eta ez dute euren burua zigortzen horregaitik. Honek ez du esan nahi, haiek txarto pasatzen ez dutela jarrera honekin. Jarrera hauek suntsitzaile dira indibiduo guztiontzat: erasotzaileentzat eta biktimentzat.



Jazarpenak, normalean, lagun bakar bati egiten zaizkio baina talde bati ere izan daitezke, hala ere, hau ez da ohikoa. Jazarpenak mota ezberdinetakoak izan daitezke:

Fisikoak: bultzatzea, ostikadak, ukabilkadak, tresnekin kolpeak ematea,... Jazarpen mota hau lehen hezkuntzan gertatzen da nagusiki.

Hitzezkoak: Iraintzea, jende aurrean gutxiestea edota biktimak duen gabeziaren bat behin eta berriro jende aurrean azpimarratzea. Azkenaldia honetan, jazarpen mota hau eskuko telefonoarekin grabatzen hasi da, fenomeno berri eta kaltegarria bihurtu da.

Psikologikoak: Biktimaren autoestima ahultzen dute etengabe eta segurtasun eza azpimarratzea dute helburu, eta biktimaren beldurra gehitzen dute.

Sozialak: Biktima taldetik aldentzea dute helburu.

Zer da Eskola Jazarpena?

Gaur egun, eskola-jazarpena "Bullying" izendatu du gizarteak. Ingelesez, bully hitzak harroputz edo ahoberoa esanahia du. Baina, zer da bullying-a zehazki? Galdera honi erantzuna ematen saiatuko naiz blog honetan. Momentuz, interneten aurkitu dudan definizio batekin geratuko naiz:

Ikasle batek bere ikaskide bat menpean hartzeko egiten duen jazarpenari deitzen zaio bullyinga. Irainak, etengabeko eraso fisikoak, jendaurreko umiliazioak, derrigortutako beharrak, txantxa astunak edota ageri-ageriko gutxiespenak dira ikasle batek beste bati egin eta eskola-jazarpentzat hartzen direnak.

(http://www.gazteaukera.euskadi.net/)



Bullying-a azaltzeko era desberdinak daude, eta bullying-mota desberdinak badaude ere bai. Mundu guztiak ikusi du noizbehinka ume batzuek beste ume baten kontra eukindako jarrera gure gizartean finko dagoen jarrera bat delako eta honekin amaitzea da bilatzen duguna. Ume guztiak inguru maitakor baten haztea eta hezitzea nahi dugu, euren premiak betetzen duen hezkuntza baten ikastea eta ume guztiak berdin direla adierazten dituzten azpilerroak behar ditugu horretarako.

Jazarpen hauek beti egon dira mota guztietako ikastetxeetan, bai publiko zein pribatuetan, punta puntakoetan eta marjinaletan, hiri handiko ikastetxeetan zein herri txikikoetan. Baina orain arte garrantzia txikiagoa ematen zitzaion honi, gaur egun fenomeno bezala hartzen dugu: Bulling. "Bulling" hitzari esanahi berri bat eman zaio gure gizartean, fenomeno honi garrantzia handiagoa emanez.

Bullyingak oso kaltegarria izan daiteke jasaten duen ikaslearentzat: eskola porrota, zailtasunak ikasteko momentuan, antsietatea, besteekiko beldurra edota arrisku fisikoak eragin ditzake. Horrexegatik mugimendu honi garrantzia ematea kriston aurrerapena dela uste dut, eta gaur egun gizartea hasi da jabetzen arazo erraldoi honetaz. Jazarpena jasotzen duen umeak lagunta behar du eta gurasoak, irakasleak eta bere inguruan dauden helduak ezin gara geratu ezer egin barik. Elkarte batzuk laguntza eskaintzeko asmoarekin gida batzuk atera dituzte, egin behar diren pausuak eta egoera hau ekiditzeko jarrera azaltzen.

TOP TEN

Kaixooooo!!!!

Interneten "bullying" zer den ulertzeko informazio gehiago bilatzen egon naiz eta honi buruzko 10 web orrialde zerrendatu egin ditut TOP TEN bat eginez.
(eskumako zutabean aurkitu dezakezue)

Blogaren Helburua

Zer da eskola-jazarpena?

Blog honetan saiatuko naiz kontzeptu berri honen azalpen zehatza ematen: zer den, nola garatzen den, hau ekiditzeko lagungarriak diren pausu batzuk azalduko ditut, zelan antzematen den, zeintzuk diren indibiduo hauen perfilak, nola ekiditu, estadistikak, bulling Euskal Herrian,...

Hemen aurkituko duzuen informazio guztiari nire iritzi pertsonala gehituko diot, nahi baduzue zuek ere bai zeuen iritzia idatzi dezakezue blogan.

Zure gustoko izatea espero dut :-)

Kaixo blogaris!

Ni Cynthia naiz, atzerriko hizkuntza ikasten dagoen neska bat. Bilboko irakasleen unibertsitate eskolan ikasten dut, 3.mailan nago aurten.



Betidanik oso interesatuta egon naiz hezkuntzan, eta azkenaldi hontan soziologiari buruz asko irakurri dut ere bai. Gaia oso interesgarria iruditzen zaidalako nire blogan Bulling-ari buruz hitz egitea erabaki dut.